باشگاه خبری فراساحل: عضو هیئت مدیره انجمن مهندسی دریایی ایران: اگر شما در مورد واردات شناور از سازمان بنادر سوال کنید، به شما خواهند گفت که شرکت‌های اقماری با وامی که دریافت کرده‌اند این کار را انجام داده‌اند و ما در این خصوص مقصر نیستیم. به گزارش باشگاه خبری فراساحل و به نقل از مارین نیوز،  مدت‌هاست که واردات شناور بعضا توسط شرکت‌های زیرمجموعه سازمان بنادر و دریانوردی صنعت کشتی سازی و زنجیره‌های متصل به آن را به سمت رکود مطلق حرکت می‌دهد. بدین ترتیب که به جای سفارش ساخت شناورها- که امکان ساخت آن‌ها در داخل وجود دارد- با خرید از خارج و خروج پول و سرمایه، بخش مهمی از صنعت دریایی زمین گیر می‌شود.

در سالی که به نام اقتصاد مقاومتی نامگذاری شده به جای ایجاد اشتغال و توامند سازی بخش خصوصی، انگار در بدنه متولیان دریایی کشور کسانی هستند که عامدانه، سرنوشت محتوم نابودی را برای این صنعت استراتژیک در افکارشان ترسیم می‌کنند. در همین زمینه گفت و گویی اختصاصی با مهندس امیر بابایی عضو هیئت مدیره انجمن مهندسی دریایی ایران و از پیشکسوتانی که سابقه طولانی در ساخت انواع شناور را در ایران دارد انجام دادهایم که در ادامه می‌خوانید:

در ابتدا در مورد خرید 9 فروند شناور یدک کش ASD که خبر خرید آنها قبل تر هم در رسانه‌های شنیده شده بود، توسط شرکت هدایت کشتی خلیج فارس که دو فروند از آن ها به کشور وارد شده صحبت کنیم.

حدود 10 تا 15 سال پیش ما یک فروند شناور 4400 اسب بخار با کمک شرکت DAMEN و به صورت کار مشترک ساختیم که البته قرارداد ما شامل 30 فروند شناور 1200 اسب بخار هم بود. در آن زمان ما یک تیم برای کسب آموزش‌های لازم به هلند فرستادیم. سوپروایزهایی از DAMEN  هم به ایران آمدند و روی روند کار نظارت داشتند و به این ترتیب ما 3 فروند شناور با همین روش برای سازمان بنادر ساختیم و برای پکیج CKD سه فروند بعدی از قطعاتی که در ایران قابل ساخت بود استفاده کردیم و مرحله به مرحله پیش رفتیم. زمان ساخت بدنه شناور 1200 اسب بخار 15 ماه بود و 15 تا 17 ماه دیگر هم برای تکمیل آن زمان لازم بود. برای ساخت شناورهای بعدی ما زمان 15 ماه را به 4 ماه زمان کاهش دادیم. برای موارد دیگر چون ما توانستیم پکیج CKD را در داخل بسازیم، با آن ها توافق کردیم که در این صورت ما به آن ها royalty پرداخت کنیم. این شناور ها در شهید تمجیدی در شمال کشور ساخته شد که در ادامه ما آن‌ها را به خرمشهر منتقل کردیم و برای بخش خصوصی ساخت انجام می‌دادیم و حق امتیاز به DAMEN می‌دادیم و به این ترتیب ساخت شناور 1200 اسب بخار در داخل بومی شد. از طرفی در مورد 2400 و 4400 اسب بخار نیز ما به صورت مشابه ساخت شناور انجام دادیم و به سازمان بنادر تحویل دادیم که آمار دقیق آن‌ها در اختیار خود سازمان بنادر است. شناور 4400 اسب بخار شهید حق گو که در درویشی ساخته شد. سه فروند شناور 4400 اسب بخار دیگر هم که در درویشی به همین ترتیب ساخته شد.

چگونه این شناورهای وارد می شوند و نظارتی از طریق سازمان‌ها و ارگان‌های مربوطه انجام نمی‌شود؟ در حال حاضر دو مورد از این 9 فروند به نام‌های HEDAYAT1 و HEDAYAT3 در سواحل جنوبی کشور رصد شده است.

سال‌ها پیش ما توانستیم شناورهای 1200 اسب بخار را به کمک آقای رزازان و دکتر طاهری که- آن زمان رئیس سازمان بنادر بودند- در داخل کشور بومی کنیم که اتفاقا سازمان بنادر نقش پررنگی در این مهم داشت، اما با آمدن مدیران بعدی این موضوع به دست فراموشی سپرده شد و سعی کردند کارها را به شرکت‌های اقماری وابسته به خودشان بسپرند.

ببینید اگر شما در مورد واردات شناور از سازمان بنادر سوال کنید، به شما خواهند گفت که شرکت‌های اقماری با وامی که دریافت کرده‌اند این کار را انجام داده‌اند و ما در این خصوص مقصر نیستیم. احتمالا نیاز سازمان بنادر این 9 فروند شناور بوده که به شرکت‌های زیرنظر خودش اعلام کرده و شرکت‌های وابسته هم با امارات (دفتر DAMEN در هلند) قرارداد بسته‌اند. در مورد واردات این 9 فروند شناور در مقطعی از طریق وزیر دفاع به وزیر راه‌نامه داده شد و صراحتا اعلام شد که با این کار برخورد شود. اما سازمان بنادر به واسطه شرکت‌های زیرمجموعه خودش، خودش را از این واردات مبرا اعلام می‌کند. به هر حال لازم است اعلام کنم امکان ساخت این شناورهای وارداتی در داخل کشور وجود دارد، همانطور که ساخت 1200 اسب بخار هم اکنون در چابهار، خرمشهر و حتی جاهایی که تاسیسات زیربنایی وجود ندارد، انجام می‌شود، چون CKD آن بومی شده است ولی تغییراتی ممکن است در موتور آن ها وجود داشته باشد.

بنابراین بحث کیفیت شناور برای توجیه واردات مطرح نیست.
ابدا مطرح نیست، مهم ترین چیز طرح شناور است. تغییر تجهیزات داخلی شناور کاملا عادی و عاری از اشکال است. با داشتن تیم فنی مناسب این تغییرات هیچ مشکلی را ایجاد نمی کند. در آن زمان، در بخشی از سازمان صنایع دریایی این طرحها کاملا دقیق و منظم ساخته میشد و با تجزیه و تحلیلهای مهندسی در عمل ساخت شناور انجام میشد. در داخل کشور تیمهایی وجو دارد که توانایی ساخت طرحهای پیچیده تر در تناژها و توانهای مختلف را هم دارند. حتی در مورد Supply Boat هم امکان ساخت در داخل وجود دارد، زیرا تنها ابعاد تغییر می کند و تجهیزات افزایش می یابد.

واردات این شناورها چه هزینه‌ای دارد ؟ سفارش ساخت آن‌ها به داخل، چه فوایدی برای کشور دارد؟
من اطلاعاتی در مورد قیمت تمام شده خرید از امارت در اختیار ندارم، اما حدس می‌زنم مبلغ تمام شده برای 5000 اسب بخار باید در بازه 7.5 – 8 میلیون دلار باشد. برای بخش دوم سوال شما، حتی می‌توان از صرفه جویی ارزی صرفنظر کرد و به اشتغالی که این سفارش‌ها در داخل کشور ایجاد می‌کند فکر کرد. همین مبلغ پول اگر به داخل سپرده شود شامل: طراحی، ساخت بدنه، لوله‌کشی، تجهیزات، تابلوها و کابل‌ها- زمانی که به داخل سپرده شود( هیچ اشکالی ندارد که تجهیزات موتوری، موتور رانش و ... از خارج خریداری شود)  شرکت‌هایی در یک زنجیره متصل به هم فعال می‌شوند و توسعه صنعتی را می‌توانیم ببینیم. به این معنا که به جای خارج کردن پول از کشور، ما آن را صرف اشتغال و شکوفایی اقتصادی میکنیم.